میزان نورپردازی موضعی و نورپردازی محیط کار دقیقاً به اندازه زمانیکه قرار است برای یک ویترین یا یک مکانی نور تعیین کند ، دشوار است .
چراکه در بعضی موارد ممکن است ابعاد دقیقی از محیط مورد نظر نداشته باشید .
همچنین ممکن است انجام محاسبات دشوار و کسل کننده باشد .
برای اینکه درگیر محاسبات دشوار و عدم دریافت اطلاعات ناقص نشویم فقط 3 راه داریم .
در اینحا این سه راه را برای پیش بینی میزان نور فضای کار و نورهای موضعی دیگر پیشنهاد می کنیم .
استفاده از یک راهنما که توسط کارخانه های تولید کننده چراغ ها و یا لامپ ها در دسترس عموم قرار می گیرند .
این روش برای نورپردازی محیط های کاری مناسب است .
برای مثال بعضی از کارخانه ها برای لامپ ها و چراغ هایی که تولید می کنند کاتالوگ هایی دارند .
این کاتالوگ ها شامل تمام اطلاعات فنی هستند به طوریکه حتی ذکر شده که ابعاد دقیق چرااغ یا لامپ چقدر است و این محصول چه متراژی را می تواند روشن کند .
در این حالت حتی نیازی هم نداریم تا طراح ما از سطح آگاهی یا علمی بالایی برخوردار باشد .
چراکه تمامی اطلاعات جزئی و ریزه کاری ها در کاتالوگ یا راهنما بیان شده است .
پس طراح متوجه می شود چراغ یا لامپ مورد نظرش برای آن ابعاد مناسب است یا نه ؟
این چراغ یا لامپ یا آویز چند لومن روشنایی دارد ؟
ارتفاع سقف محل کار با ارتفاع چراغ یا لامپ تناسب دارد یا خیر و ... .
استفاده از قانون مجذور معکوس
از این قانون برای تخمین میزان نور روی یک تابلوی نقاشی یا ویترین استفاده می کنند .
این روش راحت است و برای تخمین نورپردازی موضعی مورد استفاده قرار می گیرد .
استفاده از یک نرم افزار کامپیوتری برای محاسبه نورپردازی چه نورپردازی موضعی باشد چه برای محیط کاری باشد .
این نرم افزار ها را می توانید دانلود یا خریداری کنید و طرز استفاده از آن ها یاد بگیرید و به راحتی نورپردازی مورد نظرتان برای هر مکانی را انجام دهید .
نرم افزار دیالوکس یکی از محبوب ترین و پرکاربردترین نرم افزارها در مدیریت میزان روشنایی و نورپردازی در سازه های انسانی است .
نرم افزار 3D-MAX برترین و شناخته شده ترین نرم افزار ، نرم افزار REVIT و ...
نحوه انجام محاسبات در نورپردازی
در بیشتر مواقع ترجیح بر این است که میزان نوری که از یک طراحی بدست می آید محاسبه شود .
البته این امر در نورپردازی ساختمان های مسکونی کمتر انجام می شود .
در حالیکه محاسبه نورپردازی برای جوابگو بودن طراحی مورد نظر ، نه تنها برای پروژه های مسکونی بلکه برای ساختمان های غیر مسکونی ، مدارس ، ادارات ، فروشگاه ها ، بناهای تجاری و ... نیز باید طراحی و محاسبات انجام گیرد .
در طراحی مدرن ، نور را با واحد فوت-کندل (یا لوکس) اندازه می گیرند .
یعنی برای تعیین تعداد فوت-کندل مورد نیاز برای فضای مورد نظرمان بهتر است میزان نور متوسط را با اندازه گیری سطح افقی یک میز تحریر مشخص گردد .
علم نورپردازی بیش از 300 سال پیش شناخته شده است .
البته لازم بذکر است که در آن زمان هم مبنای روشنایی شمع بوده و فوت-کاندل میزان نوری است که از یک شمع بر یک سطح یک فوتی می تابد .
شدت نور 1 کاندل است .
نحوه انجام محاسبات در نورپردازی-شمع-فوت-کاندل
روش اول براساس لامپ هاست و کل میزان نوری که می تابانند .
روش دوم نورافکن ها و لامپ های جهت دار هستند براساس شدت نوری که ساطع می کنند .
میزان نور تولید شده توسط یک منبع نور با واحد لومن اندازه گیری می شود .
برای مثال یک شمع حدود 12.5 لوستر نور تولید می کند .
اما برای سایر منابع نوری از لومن استفاده می کنیم مثل :
لامپ فلورسنت استاندارد 60 وات 890 لومن
لامپ کم مصرف استاندارد 18 وات 1200 لومن
لامپ T8 استاندارد با طول 4 فوت 2850 لومن
و ...
لامپ T8
لامپ های فلورسنت کم مصرف 18 وات نور بیشتری نسبت به لامپ های التهابی 60 وات تولید می کنند .
برای داشتن نورپردازی با برترین کیفیت بهتر است بجای لامپ های التهابی از منابع نوری مثل لامپ های فلورسنت استفاده شود چراکه هم برق کمتری مصرف می کنند و هم نوردهی بیشتری دارند .
لومن نیز از جمله اطلاعات پایه است که در انواع محاسبه ها برای نورپردازی عمومی ، محیطی و ... ضروری است .
لامپ های جهت دار و نورافکن ها براساس شدت نور و جهت نور ساطع شده از آن ها اندازه گیری می شوند که این فرآیند وابسته به تئوری شناخت نور است .
برای مثال یک چراغ قوه معمولی با دو باطری یک پرتو نور با قدرت حدود 200 کاندل تولید می کند .
پس چراغ قوه دارای شدت نور 200 کاندل با پرتوی بسیار قوی است .
اما این نور تولید شده از چراغ قوه در یک جهت می تابد و مانند شمع نیست که در تمام جهات بتابد .
بنابراین باید تمامی زوایا در نظر گرفته شود مثل جهت تابش ، شدت نور ، کاندلا و ... .
نورپردازی طبیعی یکی از مراحل مهم تکمیلی در طراحی ساختمان ها می باشد .
از اسم این نورپردازی پیداست که با توجه به نور طبیعی طراحی می شود .
این فرآیند شامل فعالیت های زیر است :
عملکرد نور طبیعی با مسئل اصلی و اساسی معماری ارتباط دارد .
همچنین پذیرش ساختمان طراحی شده بدون در نظرگیری نورپردازی طبیعی اصلاً صحیح نیست .
نور طبیعی یکی از بهترین منابع نور برای همه ی فضاهای داخلی می باشد .
این نور در ادارات ، مدارس و فضاهای کاری که نیاز به نور بسیار زیاد دارند و فضاهای عمومی کاربرد دارد .
نور طبیعی به عنوان یک منبع نور فوق العاده مناسب می باشد و برای انسان ها نور مطلوبی به شمار می آید .
میزان نور بدست آمده با توجه به اوقات مختلف روز ، اوات سال ، هوا ، میزان آلودگی و ... متغیر است .
برای بازدهی انرژی در ساختمان ها ، با وجود در حدود 5% نور طبیعی ، حداکثر حدود 500 فوت -شمع باید به داخل بنای مورد نظر هدایت شود .
این میزان گرما بسیار زیاد است و این انرژی در شرایط آب و هوایی از بین خواهد رفت .